Cổ phiếu và trái phiếu là hai khái niệm khá dễ nhầm lẫn. Cùng Luật Hùng Phúc tìm hiểu sự khác nhau giữa cổ phiếu và trái phiếu

*


1. Khái niệm cổ phiếu, trái phiếu

1.1 Cổ phiếu là gì?

Cố phiếu theo quy định tại khoản 1 điều 121 luật doanh nghiệp 2020 giải thích như sau:

Điều 121. Cổ phiếu1. Cổ phiếu là chứng chỉ do công ty cổ phần phát hành, bút toán ghi sổ hoặc dữ liệu điện tử xác nhận quyền sở hữu một hoặc một số cổ phần của công ty đó

Ngoài ra, tại luật chứng khoán 2019 cũng có định nghĩa.

Bạn đang xem: Phân biệt cổ phiếu và trái phiếu

Như vây, theo quy định có thể thấy cổ phiếu là hình thức thể hiện của cổ phần (cũng là một loại chứng khoán). Không giống trái phiếu, các cổ đông có thể được hưởng cổ tức được chia (không cố định) và phụ thuộc hoàn toàn vào tình hình kinh doanh của doanh nghiệp.

1.2 Trái phiếu là gì?

Theo quy định tại khoản 3 Điều 4 Luật chứng khoán 2019Trái phiếu là loại chứng khoán xác nhận quyền và lợi ích hợp pháp của người sở hữu đối với một phần nợ của tổ chức phát hành. Người sở hữu trái phiếu (hay còn được gọi là trái chủ) sẽ được chi trả một khoản tỷ lệ lợi suất nhất định và hoàn toàn không phụ thuộc vào tình hình kinh doanh của doanh nghiệp đó.

2. Những điểm giống và khác nhau giữa cổ phiếu và trái phiếu

Điểm giống nhau giữa cổ phiều và trái phiếu:

Cổ phiếu và trái phiếu là phương thức để Công ty huy động nguồn vốn;Đều có thể trao đổi, chuyển nhượng, mua bán và thế chấp, thừa kế, cầm cố;Trái phiếu và cổ phiếu đều là bằng chứng xác nhận quyền và lợi ích hợp pháp của người sở hữu đối với tài sản hay phần vốn của tổ chức phát hành;Lợi tức của cổ phiếu và trái phiếu được trả dựa theo một mức cố định.Cổ phiếu và trái phiếu đều có mệnh giá ghi trên bề mặt cổ phiếu/trái phiếu.

Điểm khác nhau giữa cổ phiều và trái phiếu như sau:

Về bản chất

Cổ phiếu là chứng chỉ hoặc bút toán ghi sổ ghi nhận quyền sở hữu đối với một phần vốn điều lệ công ty.Trái phiếu là chứng chỉ ghi nhận nợ của tổ chức phát hành và quyền sở hữu đối với một phần vốn vay của chủ sở hữu.

Về chủ thể có thẩm quyền phát hành

Đối với cổ phiếu: chỉ có Công ty cổ phần có quyền phát hành cả cổ phiếu. Công ty trách nhiệm hữu hạn không có quyền phát hành cổ phiếu.Đối với trái phiếu: Chính phủ, công ty cổ phần và công ty trách nhiệm hữu hạn đều có quyền phát hành trái phiếu.

Tư cách chủ sỡ hữu

Cổ phiếu: Người sở hữu cổ phiếu được gọi là cổ đông của công ty cổ phần
Trái phiếu: Người sở hữu trái phiếu không phải là thành viên hay cổ đông của công ty, họ trở thành chủ nợ của công ty, được gọi là trái chủ.

Quyền của chủ sở hữu

Đối với Cổ phiếu: Người sở hữu cổ phiếu của công ty cổ phần trở thành cổ đông của công ty và tùy thuộc vào loại cổ phần họ nắm giữ, họ có những quyền khác nhau trong công ty. Người sở hữu cổ phiếu của công ty cổ phần được chia lợi nhuận (hay còn gọi là cổ tức), tuy nhiên lợi nhuận này không ổn định mà phụ thuộc vào kết quả kinh doanh của công ty. Họ có quyền tham gia vào việc quản lý và điều hành hoạt động của công ty, tham gia biểu quyết các vấn đề của công ty, trừ cổ đông ưu đãi cổ tức và cổ đông ưu đãi hoàn lại không được dự họp Đại hội đồng cổ đông và biểu quyết các vấn đề của công ty.Đối với Trái phiếu: Người sở hữu trái phiếu do công ty phát hành được trả lãi định kì, lãi suất ổn định, không phụ thuộc vào kết quả kinh doanh của công ty.

Thời gian sở hữu

Cổ phiếu: Không có thời hạn cụ thể, nó phụ thuộc vào ý chí và quyết định của chủ sở hữu cổ phiếu.Trái phiếu: Có một thời hạn nhất định được ghi trong trái phiếu.

3. Hệ quả của việc phát hành cổ phiếu, trái phiếu

Cổ phiếu: Kết quả của việc phát hành cổ phiếu sẽ làm tăng vốn điều lệ của công ty cổ phần và làm thay đổi cơ cấu cổ phần của các cổ đông hiện hữu.Trái phiếu: Kết quả của việc phát hành trái phiếu sẽ làm tăng vốn vay, nghĩa vụ trả nợ của công ty nhưng không làm thay đổi cơ cấu cổ phần của các cổ đông hiện hữu.

Lợi nhuận:

Cổ phiếu: Rủi ro cao
Trái phiếu: rủi ro thấp

Vấn đề trách nhiệm và thứ tự ưu tiên thanh toán khi doanh nghiệp giải thể

Cổ phiếu: Các cổ đông phải có trách nhiệm về các khoản nợ của doanh nghiệp. Được thanh toán khoản vốn sau khi trừ hết các khoản nợ khác
Trái phiếu: Trái chủ không phải chịu trách nhiệm về các khoản nợ của doanh nghiệp. Được ưu tiên thanh toán trước

Những lưu ý khi đầu tư trái phiếu

Tuy mức độ rủi ro khi đầu tư vào trái phiếu là không cao nhưng các nhà đầu tư vẫn tuyệt đối phải nắm chắc các thông tin sau đây để tránh việc lựa chọn sai trong quá trình đầu tư trái phiếu, để lại thiệt hại về mặt giá trị tài sản: Đối với trái phiếu doanh nghiệp, nhà đầu tư nên tìm hiểu rõ các thông tin cơ bản bao gồm đơn vị phát hành, loại hình trái phiếu, mục đích phát hành, điều khoản chuyển đổi, và lợi tức / kỳ hạn trả lãi, trước khi đưa ra quyết định có nên mua trái phiếu của doanh nghiệp đó hay không.

Nhìn chung, trên thị trường hiện nay xuất hiện rất nhiều các loại trái phiếu, hầu hết các doanh nghiệp đều phát hành trái phiếu nhằm mục đích tăng vốn vay cho công ty. Nếu có những trái phiếu chất lượng được phát hành, thì ngược lại cũng sẽ xuất hiện những trái phiếu kém chất lượng. Nhà đầu tư cần phải hết sức cẩn thận và tìm hiểu kỹ càng dựa trên những tiêu chí đã đưa ra ở trên để có một khoản đầu tư vừa an toàn vừa đem lại lợi nhuận tốt. Bên cạnh đơn vị phát hành, nhà đầu tư cũng cần phải tìm hiểu và lựa chọn các đơn vị phân phối có chất lượng và uy tín

Để thành công trên thị trường chứng khoán, bạn cần có kiến thức nền tảng về các hình thức đầu tư, trong đó có việc phân biệt cổ phiếu và trái phiếu. Cùng đọc qua bài viết bên dưới để hiểu rõ những điểm giống và khác nhau giữa hai hình thức này và ra quyết định phù hợp.


Nội Dung Bài Viết
*

Khái niệm cổ phiếu và trái phiếu

Cổ phiếu và trái phiếu là hai hình thức đầu tư phổ biến trên thị trường chứng khoán. Để phân biệt hai loại hình này, bạn cần nắm rõ khái niệm của mỗi loại.

Trái phiếu là gì?

Trái phiếu là hình thức vay nợ, trong đó cơ quan phát hành trái phiếu có nghĩa vụ trả nợ cho người sở hữu. Cơ quan này có thể là Chính Phủ hoặc doanh nghiệp. Người mua trái phiếu được gọi là chủ nợ hay trái chủ, thông qua việc sở hữu trái phiếu sẽ thu được trái tức định kỳ.

Cổ phiếu là gì?

Cổ phiếu là chứng nhận số vốn đóng góp của nhà đầu tư cho công ty. Đồng nghĩa, nhà đầu tư sở hữu một phần tài sản của công ty phát hành cổ phiếu, trở thành cổ đông, có thể nhận cổ tức hoặc lợi nhuận thông qua giao dịch mua bán.

Cổ phiếu được chia thành cổ phiếu quỹ, cổ phiếu vô danh, cổ phiếu thường, cổ phiếu ưu đãi,... Mỗi loại hình cổ phiếu sẽ có quy định riêng về nghĩa vụ và trách nhiệm giữa các bên.

*

Phân biệt giữa cổ phiếu và trái phiếu?

Để phân biệt trái phiếu và cổ phiếu, nhà đầu tư phải nắm vững điểm giống nhau và khác nhau giữa hai hình thức đầu tư này.

Điểm giống nhau giữa trái phiếu và cổ phiếu

Cổ phiếu và trái phiếu mặc dù có hình thức và mục tiêu phát hành khác nhau nhưng đều là hạng mục đầu tư cần bỏ vốn nhất định để sở hữu, do đó sẽ có những điểm giống nhau như sau:

Cho dù sở hữu trái phiếu hay cổ phiếu, nhà đầu tư đều có thể bán ra để thu hồi vốn hoặc chuyển đổi hình thức đầu tư tại bất kỳ thời điểm nào.

Cả hai hình thức đều không đảm bảo về tỷ suất lợi nhuận. Đồng nghĩa, nhà đầu tư có thẻ gặp rủi ro bất kỳ lúc nào nếu tình hình kinh doanh không thuận lợi hoặc thị trường có biến động mạnh mẽ.

*

Nhà đầu tư cổ phiếu và trái phiếu đều có thể gặp rủi ro về thanh khoản, không bán được hoặc bán với mức giá dưới kỳ vọng. Do đó, khoản tiền đầu tư vào chứng khoán nên là khoản tiền nhàn rỗi và không ảnh hưởng về chi tiêu tối thiểu và các mục tiêu tài chính khác.

Nhà đầu tư phải luôn tuân theo quy định chung của Nhà Nước về giao dịch chứng khoán. Ngoài ra mỗi doanh nghiệp hoặc định chế tài chính đều có chế tài xử lý vi phạm và những quy định chung dành cho tất cả người sở hữu cổ phiếu, trái phiếu.

Điểm khác nhau giữa cổ phiếu và trái phiếu

Ngoài những điểm chung như trên thì cổ phiếu và trái phiếu là hai hình thức đầu tư có nhiều sự khác biệt.

Lãi suất: Trái phiếu có lãi suất định kỳ và không định kỳ, trong khi đó cổ phiếu chỉ có cổ tức và chi trả lợi nhuận dựa vào kết quả kinh doanh của doanh nghiệp.

Thời gian đáo hạn: nhà đầu tư có thể nắm giữ cổ phiếu ngắn hạn hoặc dài hạn. Trái phiếu thì ngược lại, luôn có thời hạn cụ thể, tùy vào chính sách của Nhà Nước hoặc doanh nghiệp phát hành.

Lợi nhuận: Cổ phiếu sẽ không ràng buộc về lợi nhuận, mà hoàn toàn phụ thuộc vào độ tăng trưởng của doanh nghiệp. Nếu tình hình kinh doanh phát triển, nhà đầu tư nhận được nhiều cổ tức hoặc sở hữu cổ phiếu tăng giá. Ngược lại, nhà đầu tư có thể chịu rủi ro mất giá khi thị trường biến động tiêu cực. Còn trái phiếu thì chỉ có một mức giá và lãi suất cố định, thông báo cho nhà đầu tư từ thời điểm phát hành.

Các quyền lợi: Tùy vào số lượng cổ phiếu nắm giữ, nhà đầu tư có thể tham gia biểu quyết hoặc điều hành doanh nghiệp. Ngoài ra, đối với cổ phiếu thưởng, ESOP nhà đầu tư còn có nhiều quyền lợi khác kèm theo. Còn người sử hữu trái phiếu chỉ đơn thuần là người cho vay nên không có bất kỳ quyền điều hành hay tác động vào hoạt động của công ty.

Quyền phát hành: thường công ty cổ phần nhà nước hay công ty trách nhiệm hữu hạn sẽ phát hành trái phiếu. Các công ty cổ phần có quyền phát hành cổ phiếu.

*

Nên đầu tư cổ phiếu hay trái phiếu?

Khi phân biệt được cổ phiếu và trái phiếu, bạn đã có thông tin nền tảng để ra quyết định nền đầu tư vào hình thức nào để đạt mục tiêu lợi nhuận.

Đối với trái phiếu, nhà đầu tư sẽ nhận khoản lãi suất theo quy định và thu hồi khoản vốn đầu tư khi đáo hạn. Kênh đầu tư này mang lại lợi nhuận ổn định, phù hợp với những ai có khẩu vị rủi ro trung bình - thấp.

Thị trường trái phiếu khá đa dạng về đơn vị phát hành. Bạn có thể mua trái phiếu chính phủ hoặc trái phiếu doanh nghiệp. Mỗi đơn vị sẽ công bố kỳ hạn và lãi suất khác nhau.

Ngoài ra, nhà đầu tư vẫn phải chịu những rủi ro mất tài sản nếu công ty phá sản. Do đó, bạn nên nghiên cứu thật kỹ các doanh nghiệp phát hành trái phiếu uy tín.

Trong khi đó, cổ phiếu là kênh đầu tư được nhiều người ưa thích vì tỷ suất sinh lời cao hơn khi thị trường hoạt động ổn định hoặc tăng trưởng. Sở hữu cổ phiếu đồng nghĩa bạn đang sở hữu một phần công ty.

Nhà đầu tư nắm giữ lượng cổ phiếu lớn còn được quyền biểu quyết và điều hành hoạt động công ty theo hướng có lợi nhất cho các cổ đông. Lợi nhuận từ đầu tư cổ phiếu không có giới hạn, miễn là doanh nghiệp càng có lãi thì giá cổ phiếu càng cao.

Tuy nhiên, đầu tư cổ phiếu vẫn có nhiều điểm cần lưu ý. Bạn chịu hoàn toàn rủi ro, có khi mất trắng khoản đầu tư nếu giá cổ phiếu tụt dốc. Chính vì vậy, để thành công khi đầu tư cổ phiếu, bạn phải hết sức bình tĩnh, có kinh nghiệm, có kiến thức và biết cách theo dõi diễn biến thị trường để ra quyết định phù hợp.

*

Lời kết

Khi biết cách phân biệt cổ phiếu và trái phiếu, bạn sẽ hiểu rõ hơn về đặc điểm của mỗi hình thức đầu tư. Dựa trên khẩu vị rủi ro, chiến lược đầu tư mà bạn lựa chọn cổ phiếu hay trái phiếu phù hợp.

Xem thêm: Khung bìa báo cáo thực tập đẹp miễn phí, cách tạo khung bìa báo cáo, luận văn đẹp

Cùng theo dõi nhiều bài viết giá trị của shthcm.edu.vn để trở thành nhà đầu tư thông minh nhé. Bạn cũng có thể bắt đầu hành trình đầu tư cổ phiếu tại An
Fin ngay hôm nay.